Komputer i Internet

  Komputer i Internet –dobrodziejstwo czy zagrożenie?  

Są to media, które obecnie rozwijają się najszybciej. Nadmiarowe korzystanie z tych obiektów może prowadzią‡ do choroby czyli uzależnienia. Nadmiarowośą‡ w korzystaniu z tych mediów jest w tej chwili jednym z największych zagrożeń dla młodych ludzi. Amerykanie szacują, że ok 6 % osób korzystających z Internetu jest od niego uzależnionych, a ok. 30% traktuje go jako sposób na ucieczkę od rzeczywistości. W Polsce te 6 % stanowiłoby grupę ok. 700 000 osób, a więc populację większego miasta takiego jak Kraków czy Wrocław.

Sygnały ostrzegawcze:

a) zmiany w samopoczuciu fizycznym; 

• poważne bóle głowy i w innych częściach ciała bez konkretnej przyczyny,
• przemęczenie i poczucie osłabienia,
• problemy z zasypianiem a także bezsennośą‡,
• sny związane z aktywnością w Internecie,
• niech깇 do jedzenia i picia, spadek wagi ciała,
• bladośą‡ skóry twarzy i ciała,
• wytarte opuszki palców,

 b) zmiany w samopoczuciu psychicznym;

• uczucie stałego napięcia i rozdrażnienia,
• narastanie uczucia złości bez określonego powodu,
• huśtawki nastroju od euforii do niezrozumiałego smutku,
• poczucie szarości i monotonii życia bez Internetu,
• zwiększony niepokój i nieokreślone lęki,
• poczucie zagubienia w rzeczywistości (poczucie, że się nie rozumie tego, co się dzieje z samym sobą, oraz że się nie rozumie innych),
• apatia obojętnośą‡ ( zwłaszcza dotycząca świta realnego, w przeciwieństwie do ożywienia, jeżeli chodzi o aktywnośą‡ w sieci),
• użalanie się nad sobą (nikt mnie nie rozumie, tylko w sieci mogę czuą‡ się rzeczywiście rozumiany),
• fantazjowanie na temat siebie, swoich cech charakteru, wyglądu, relacji, opierając się na aktywności internetowej,
• myślenie życzeniowe bez odniesienia do realności.

c) zmiany w trybie życia;

• odkładanie ważnych, planowanych zaj깇 na potem (poczucie, że wszystko się „rozłazi”),
• zaniedbywanie zwyczajów panujących w domu, np. wspólnych posiłków, obowiązków domowych,
• ucieczka w samotnośą‡.

 d) zmiany w relacjach z innymi ludźmi;

• narastanie konfliktów z innymi,
• nieuzasadnione pretensje do wszystkich,
• bez powodu przezywanie złości w relacjach z najbliższymi, rodziną, kolegami, przyjaciółmi,
• wzrost kontaktów z osobami, które mają podobne trudności w relacjach i podobne zainteresowania z Internetem („tylko gracze się liczą”),
• odrzucenie pomocy innych ludzi („poradzę sobie sam, nikt mi nie jest potrzebny”),

Objawy uzależnienia:  

„Internet jest chorobliwie atrakcyjny dla tych, którzy mało cieszą się prawdziwym życiem” Ks. Marek Dziewiecki

Ø doświadczanie intensywnego pragnienia włączenia komputera i wejścia do Internetu, które można określią‡ jako „głód Internetu”. Internet staje się lekiem na samotnośą‡, smutek, niepokój, pustkę, zawiedzione uczucia, poczucie niskiej wartości itp.

Ø przeżywanie dyskomfortu fizycznego, jeśli kontakt przez komputer jest niemożliwy. Narasta niepokój, nastrój zmienny ze skłonnością do irytacji lub derepesyjny, mogą się pojawiaą‡ zachowania agresywne, problemy z koncentracja uwagi, bóle głowy, zaburzenia snu. W sytuacjach niezwiązanych z komputerem mogą się pojawią‡ takie zachowania jak np. bębnienie palcami imitujące korzystanie z klawiatury.

Ø problemy z kontrolowaniem czasu korzystania z Internetu – problemy z unikaniem rozpoczęcia, kończenia czy z utrzymaniem wcześniej wyznaczonych granic,

Ø koncentracja życia wokół komputera – w przypadku niemożności korzystania z niego mogą się pojawią‡ natrętne myśli związane z komputerem. Dzień jest planowany pod kątem możliwości surfowania.

Ø ograniczony jest czas na alternatywne źródła przyjemności. Z punktu widzenia klinicznego jest to jeden z najbardziej widocznych i dający się najłatwiej uchwycią‡ kryteriów diagnostycznych.

Ø coraz większa potrzeba spędzania czasu w sieci dla osiągnięcia satysfakcji,

Ø dalsze i ciągłe korzystanie z komputera czy sieci mimo wiedzy o szkodliwości tej czynności dla zdrowia (doświadczenie poczucia winy, brak promocji do następnej klasy, zagrożenie rozwodem),

Ø wyraźne straty zdrowotne np. wytarte do krwi opuszki palców, „odsiedziny” na udach i pośladkach, upośledzenie wzroku, wady postawy, skrzywienie kręgosłupa, zaburzenia apetytu i łaknienia, zaburzenia gastryczne i wydalnicze, itp.

Rady dla uczniów:  

-  zabezpieczaj swój komputer,

-  myśl zanim coś zrobisz,

-  chroń prywatnośą‡ swoją i znajomych,

-  przestrzegaj prawa i netykiety,

-  szanuj cudzą własnośą‡,

-  chroń swoje hasła,

-  rozmawiaj z dorosłymi o sieci,

-  zachowaj ostrożnośą‡ przy spotkaniach z osobami poznanymi w sieci,

- nigdy nie wiesz, kto siedzi po drugiej stronie.

Dobre rady dla rodziców:

-  rozmawiaj ze swoim dzieckiem,

-  nie karz dziecka za błędy, o których Ci mówi,

-  porozumiewaj się z rodzicami kolegów i koleżanek Twojego dziecka,

-  naucz swoje dziecko, że może zawsze powiedzieą‡ Ci o swoich kłopotach,

-  ucz swoje dziecko zasad bezpieczeństwa,

-  surfuj po sieci ze swoim dzieckiem,

-  poznawaj sieą‡ ze swoim dzieckiem, baw się nią,

-  nie bój się przyznaą‡ do niewiedzy,

-  pokazuj dziecku wartościowe miejsca w sieci,

-  ustal z dzieckiem zasady korzystania z komputera i Internetu,

-  ustaw komputer we wspólnej części mieszkania,

-  wspomagaj się programami filtrującymi,

-  sprawdzaj klasyfikację gier komputerowych i video w systemie PEGI (Europejski System Klasyfikacji Gier stworzony dla rodziców, żeby mogli wybieraą‡ bezpieczne gry dla dzieci),

-  zawiadamiaj policję o przestępstwach, a administratorów o niewłaściwych zachowaniach,

-  jeśli twoje dziecko padło ofiarą przestępstwa przez Internet, niczego nie kasuj z komputera.

Ważne zasady:

1. Zainteresuj się tym, jakie strony dziecko przegląda w Internecie i ile czasu spędza przed komputerem.

2. Nie pozwól (pod żadnym pozorem) oglądaą‡ dziecku stron, które nie są przeznaczone dla dzieci.

3. Rozmawiaj z dzieckiem o tym, co mu się w telewizji czy w Internecie podoba, co je bawi, a czego się boi.

4. Nie wstydź się przyznaą‡ do niewiedzy (dotyczącej, np. gier lub komputera) i sprawdź, czy w grach Twojego dziecka nie występuje przemoc lub wulgarne słownictwo.

5. Ustal, w jakim zakresie i kiedy Twoje dziecko może korzystaą‡ z Internetu.

6. Załóż hasło do komputera i kontroluj korzystanie z komputera.

7. Jak najczęściej rozmawiaj z dzieckiem o tym co je trapi.

8. Zamiast zakazywaą‡, pokaż dziecku, co  jest wartościowe.

9. Wspólnie z dzieckiem stwórz umowę dotyczącą korzystania mediów i konsekwentne jej przestrzegaj. 

(źródło: Autor: Jacek Kłoda – Poradnia MONAR w Łęcznej, Ośrodek Szkolenia Nauczycieli Stowarzyszenia Psychoprofilaktyki „Spójrz inaczej” w Starachowicach.)